Dzień Niepodległości 2021 uczcimy przypominając postać patrioty Teodora Drewitza


??????????????????????
30 października poinformowaliśmy o
przeprowadzeniu przez druhów OSP Łukówiec akcji uporządkowania i oczyszczenia pomnika upamiętniającego tragiczne wydarzenia z Całowania z 17 lipca 1942 roku. Obiecaliśmy wówczas, że z okazji Dnia Niepodległości przypomnimy postać Teodora Drewitza, dziedzica Całowania i wójta Sobień-Jezior, polskiego patrioty, bohatera, który zginął za wyznanie polskości i współpracę z polskim podziemiem niepodległościowym.
Teodor Drewitz urodził się 2 maja 1877 roku w dworze w Całowaniu, był synem Karola i Laury z Wernerów. Teodor ukończy gimnazjum i szkołę rolniczą w Bydgoszczy, gdzie otrzymał staranne wykształcenie. Władał biegle nie tylko językiem polskim, ale również niemieckim, rosyjskim, francuskim i łaciną! Po powrocie do Całowania, w pomieszczeniach dworskich utworzył szkołę początkową dla chętnych dzieci wiejskich, a także pomagał okolicznym mieszkańcom unowocześniać uprawy i leczyć zwierzęta hodowlane. W 1908 roku ożenił się z Anielą Manitius, z którą miał 3 córki: Zofię, Irenę i Hannę. W 1914 roku Teodor przejął po rodzicach prowadzenie bardzo nowoczesnego gospodarstwa rolnego. Drewitzowie z Całowania wyhodowali pierwsze w zaborze rosyjskim rodzime odmiany ziemniaków, którym nadali nazwy „Syrena” i „Warszawa”. Na zorganizowanej w Petersburgu w 1912 Wszechrosyjskiej Wystawie Nasion i Maszyn do Czyszczenia Ziarna otrzymały Wielki Złoty Medal. W późniejszych latach w Całowaniu wyhodowano również odmiany „Białe Wczesne”, „Garwolin”, „Klio”, „Norma”, „Świder” i „Almy”. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości Teodor Drewitz zaangażował się społecznie w pracę komisji ds. rolnictwa. Przez wiele lat był Prezesem Związku Ziemian powiatu garwolińskiego, pełnił funkcję sędziego pokoju, wspólnie z żoną wspierał finansowo Skarb Narodowy, zainicjował ufundowanie Sztandaru dla 1. Pułku Strzelców Konnych z Garwolina, aktywnie uczestniczył w życiu tej jednostki wojskowej. W 1930 roku Teodor został prezesem powiatowego Koła Polskiego Białego Krzyża, instytucji propagującej kulturę w wojsku. 5 września 1939 roku Teodor Drewitz przekazał dwa konie i wóz Komisji Wojska Polskiego stacjonującej w Piotrowicach. W czasie walk wrześniowych we dworze całowańskim udzielano pomocy uciekinierom i przyjmowano wysiedlone rodziny z województwa poznańskiego. Po klęsce wrześniowej Teodor Drewitz włączył się w działalność Polski Poziemnej, wspierał Związek Walki Zbrojnej, a potem Armię Krajową. Folwark Całowanie stał się miejscem, w którym konspiracyjnie omawiano spawy dotyczące działalności patriotyczno-wojskowej partyzantów i ukrywano ludzi ściganych przez Niemców. Z uwagi na biegłą znajomość języka niemieckiego rząd okupacyjny mianował Teodora Drewitza wójtem komisarycznym gminy Sobienie-Jeziory. W czasie pełnienia tej funkcji starał się chronić gospodarzy przed stratami spowodowanymi obowiązkowym kontyngentem i przed zemstą Niemców. W maju 1941 roku został aresztowany przez gestapo i przez 10 dni był przesłuchiwany w Komendzie Policji Kryminalnej w Garwolinie (podejrzewano go o podziemną działalność i wspieranie partyzantów). Mimo braku dowodów, Niemcy pozbawili go urzędu wójtostwa. Kolejne restrykcje miały miejsce 17 lipca 1942 roku. Późnym wieczorem do Całowania przybyli gestapowcy, którzy rozstrzelali czterech mężczyzn przebywających w tym czasie w dworze, a właściciela folwarku przewieźli najpierw do Garwolina, potem na Aleję Szucha, a ostatecznie na Pawiak, stawiając mu zarzuty ukrywania polskich oficerów. Niemcy zażądali od dziedzica całowańskiego podpisania volkslisty, ale on zdecydowanie odmówił, ponieważ jak informowała później we wspomnieniach jego córka, Hanna, „ojciec był dumny ze swej polskości, czuł się Polakiem…”. 15 października Teodor Drewitz został stracony na Wydmach Łużych za Młocinami wraz z 41 więźniami Pawiaka.
Cześć jego pamięci! ?
Ww. informacje przygotowaliśmy głównie w oparciu o tekst Mariusza Rombla zamieszczony w Linii Otwockiej w 2002 roku. Zdjęcia dworu z Całowania udostępnił nam dr. Łukasz Maurycy Stanaszek.

Polecamy Wam również
?????????
http://web.archive.org/web/20070928032156/http://www.linia.com.pl/public/article.php?58-5440-0

Rody i Rodziny Mazowsza: DREWITZOWIE Z CAŁOWANIA cz.1